Metin Acıpayam: Necip Fazıl diyor ki: Vâkıa sebep olmadan netice doğmaz; fakat neticeyi teşhis ettirici yolların da sebep kutbuna bağlı düğümleri vardır. Öyle ki, sebep, bütün kendi eseri olan netice yollarından da aranabilir. Buradan hareketle ruhun romanı yazılabilir mi?
Yusuf Yeşilkaya: Üstad Necip Fazıl’ın görüşlerine katılmamak elde değil. Her şeyin bir sebebi var. İnsanoğlu yer yüzüne sebepsiz olarak indirilmemiştir mesela. Kalu Belâ’da Cenab-ı Allah’a verilen bir söz var. İnsanın Yaratıcısına verdiği bir taahhüt var. Kimi sözünü tutar Eşrefi Mahlukat olur. Kimi de imtihanı unutup “Belhüm Edal” diye tabir edilen şekliyle hayvandan aşağı olabilir. Özellikle günümüzde her yazarın farklı bir sebebi ve tarzı mevcut. Yazar vardır egosunu tatmin için yazar. Yazar vardır sanat için yazar. Yani bazı yazarlar, romanlar sayesinde muhatap kitlesinin zihin dünyasında düşünce değişikliği oluşmasını ve bu düşünceler sayesinde bireyin yaşamında istendik düzeyde ve kalıcı davranış değişikliği oluşturmayı hedefleyebilirler.